top of page

De nieuwe hoofdrolspeler bij de IJZERTEKORT. Wat wij nu pas weten over ijzer supplementen!

  • Foto van schrijver: Microbiome Specialist
    Microbiome Specialist
  • 16 mei 2023
  • 8 minuten om te lezen

Bijgewerkt op: 11 apr 2024


Het darmmicrobioom speelt een rol bij ijzertekort, dat wordt behandeld met verschillende ijzerzoutsupplementen

Voor wie ijzer tekort heeft, zeker matige ijzertekorten, weten heel goed dat het belangrijk is om ijzer aan te vullen met ijzersupplementen. Helaas gaat het gepaard met bijwerkingen die men al te goed weten: constipatie, opgeblazen gevoel en andere maag darm klachten waardoor men stopt met ijzer supplementen en zo blijven last hebben van vermoeidheid en ijzertekorten. Toch blijft het advies en het script hetzelfde, bij ijzertekorten, ijzer aanvullen met supplementen maar de tijd is wel aangebroken voor nieuwe castleden zeker met de nieuwste kennis over ijzer suppletie.


Wat is ijzer en ijzertekort?


IJzer is een mineraal dat essentieel is voor het lichaam. Het speelt een cruciale rol bij de vorming van hemoglobine, een eiwit in rode bloedcellen dat zuurstof transporteert van de longen naar de rest van het lichaam. IJzer is ook betrokken bij de productie van myoglobine, een eiwit dat zuurstof opslaat in spiercellen, en het speelt een rol bij verschillende enzymatische reacties in het lichaam die nodig zijn voor de energieproductie en het functioneren van het immuunsysteem.

IJzertekort treedt op wanneer de ijzeropslag in het lichaam onvoldoende is om aan de behoeften te voldoen. Het kan verschillende oorzaken hebben, waaronder onvoldoende inname van ijzerrijk voedsel, slechte ijzerabsorptie in de darmen, toegenomen ijzerverlies door bloedingen (bijvoorbeeld bij menstruatie of bloedende maagzweren) of een verhoogde ijzerbehoefte (zoals tijdens de zwangerschap of groeiperiodes bij kinderen).

Symptomen van ijzertekort kunnen variëren, maar kunnen zijn:

  • Vermoeidheid en zwakte

  • Bleekheid van de huid en slijmvliezen

  • Kortademigheid

  • Duizeligheid

  • Broze nagels

  • Rusteloze benen syndroom

  • Pica (verlangen naar niet-voedzame stoffen zoals ijs, klei of aarde)

Langdurig ijzertekort kan leiden tot bloedarmoede, een aandoening waarbij er onvoldoende rode bloedcellen zijn om zuurstof naar de weefsels te transporteren.

Het is belangrijk om een juiste diagnose en behandeling te krijgen als er vermoedens zijn van ijzertekort. Een arts kan bloedonderzoek uitvoeren om de ijzerstatus te beoordelen en indien nodig ijzersupplementen of voedingsaanpassingen aanbevelen.


IJzer supplementen - al ruim 60 jaar bekend en toch nog 2 miljard mensen met ijzertekort. Waar ligt het toch aan?


Voedingssupplementen kunnen een belangrijke rol spelen bij het aanvullen van ijzertekorten in het lichaam. Ondanks meer dan 60 jaar bestaan van ijzersuppletie en miljarden uitgegeven aan voedselverrijking met ijzer, is ijzertekort nog steeds de nr. 1 nutriënten tekort wereldwijd.

IJzer is een veelvoorkomend element in de aardkorst en kan worden gewonnen uit verschillende soorten gesteenten. Echter, in ons lichaam is ijzer niet zo gemakkelijk te verkrijgen omdat het meestal in gebonden vorm voorkomt en niet direct beschikbaar is voor opname. Het is maar goed ook want ijzer roest heel snel in zijn vrije vorm als het contact komt met zuurstof en dat is toxisch.

ijzer roest heel snel in zijn vrije vorm als het in contact komt met zuurstof en dat is toxisch!

Op het eerste gezicht lijkt het dus een gemakkelijk op te lossen probleem: een gebrek aan ijzer moet opgelost worden door ijzer toe te voegen.

Het eerste verslag van de therapeutische waarde van ijzersuppletie dateert zelfs uit 1832, bijna 200 jaar geleden. Toch heeft eeuwenlange ijzersuppletie het ijzertekort niet geëlimineerd. Dus wat is er aan de hand?

Je darmen, slachtofferrol maar ook zeker de hoofdrolspeler


Het probleem zit hem in de absorptie, hoe het in door je lichaam opgenomen wordt. IJzerabsorptie en darmen is dat een gezonde opname van ijzer afhankelijk is van een gezonde darmfunctie, terwijl een teveel aan ijzer de darmen kan beschadigen.


Aan de ene kant hebben we een gezonde darmfunctie nodig om voedingsstoffen, waaronder ijzer, uit ons voedsel te kunnen opnemen. IJzerabsorptie vindt voornamelijk plaats in de dunne darm, waar ijzer zich kan binden aan transporteiwitten en worden opgenomen in de bloedbaan. Een beschadigde of ontstoken darm kan de opname van ijzer verstoren en leiden tot een tekort.


Aan de andere kant kan een teveel aan ijzer in het lichaam, zoals bij ijzerstapeling of teveel ijzer in de darmen schade toebrengen aan de darmen. Het teveel aan ijzer kan zich ophopen in de darmwand en leiden tot ontsteking en beschadiging van de cellen.

IJzeropname in het menselijk lichaam in de twaalfvingerige darm

En voor wie al bekend is met ijzer supplementen weten dat het de ijzerniveau verbetert maar helaas soms gaat het gepaard met bijwerkingen waar je niet op zit te wachten.


Het gaat vooraal om:

  1. Maag-darm klachten: IJzersupplementen kunnen maag en darm klachten veroorzaken, zoals misselijkheid, braken, buikpijn, diarree of constipatie. IJzersupplementen kunnen maag- en darmklachten veroorzaken omdat het lichaam niet goed is aangepast aan het verwerken van grote hoeveelheden ijzer in een keer. Het lichaam neemt ijzer op in de dunne darm, maar als er te veel ijzer in een keer wordt ingenomen, kan dit irritatie van de darmwand veroorzaken. Dit kan leiden tot symptomen zoals misselijkheid, braken, buikpijn en diarree.

  2. Constipatie: IJzersupplementen kunnen constipatie veroorzaken omdat ijzer een samentrekkend effect kan hebben op de spieren in de darmwand, waardoor de ontlasting harder wordt en het moeilijker kan zijn om naar het toilet te gaan. Bovendien kan een teveel aan ijzer de opname van water en elektrolyten in de darmen verminderen, wat kan leiden tot uitdroging van de ontlasting en verstopping. Het is belangrijk om voldoende water te drinken en een vezelrijk dieet te volgen bij het nemen van ijzersupplementen om constipatie te voorkomen. Ook kan het helpen om de dosering te verlagen of over te stappen op een ijzersupplement met een andere samenstelling of formulering.

  3. Verkleuring van de ontlasting: De ontlasting kan donkerder van kleur worden als gevolg van het innemen van ijzersupplementen. Dit komt doordat het lichaam ijzer niet volledig kan opnemen en verwerken, en een deel van het onverteerde ijzer uit het lichaam wordt uitgescheiden via de ontlasting. Wanneer dit ijzer in contact komt met de darmbacteriën, kan het reageren en de ontlasting een donkere kleur geven. Deze donkere kleur kan variëren van zwart tot donkerbruin.

Hierdoor stoppen mensen ook vaak met ijzer suppletie en dan zijn ze terug bij af.


Je darmen de hoofdrolspeler, het microbioom de bijrol

Het darmmicrobioom
IJzersupplementen bestaan al heel lang en hierdoor waren ze al ontwikkeld lang voordat men besefte hoe belangrijk het microbioom is voor je gezondheid.

Ons microbioom speelt een belangrijke rol bij de opname en het metabolisme van ijzer. Sommige bacteriën in onze darmen zijn zelfs in staat om ijzer te binden en het beschikbaar te maken voor opname in ons lichaam. Aan de andere kant kunnen andere slechte bacteriën concurreren met ons lichaam om ijzer en daardoor de ijzeropname verminderen. . Een andere manier waarop ijzer toxische effecten kan hebben, is dat veel ziekteverwekkers (dwz bacteriën die je ziek maken) ijzer nodig hebben om te overleven. In normale omstandigheden is ijzer beperkt, zowel je lichaam, je microbioom als potentiële ziekteverwekkers zullen strijden om de beperkte hoeveelheid ijzer. Door grote hoeveelheden ijzer toe te dienen, kunnen ziekteverwekkers in sommige gevallen overwoekeren, omdat ze plotseling al het ijzer kunnen krijgen dat ze nodig hebben.


Bovendien, zal een hoog ijzergehalte in je darmen oxidatieve stress veroorzaken en dit kan je microbioom beschadigen. De goede bacteriën zijn zeer gevoelig voor zuurstof en kunnen beschadigd raken wanneer ze worden blootgesteld aan de reactieve zuurstof die hoge doses ijzersupplementen in uw darmen genereren. IJzer is toxisch in excess omdat het oxideert (zogenaamd roesten).


Een gezond microbioom is dus cruciaal voor een goede opname van ijzer en het voorkomen van ijzertekort. Een groep onderzoekers hebben deze hypothese getest door aan te tonen dat gevoelige bevolkingsgroepen die meer zijn blootgesteld aan ziekteverwekkers (bijv. in drinkwater of voedsel) en dus hele zwakke darmen hebben en lage immuunsysteem werking, meer kans hebben op infecties als ze worden aangevuld met ijzer.


Hoe meer goede bacteriën, hoe beter

Het darmmicrobioom

Een goede samenstelling van goede bacteriën in de darmen zijn dus van belang voor ijzer opname. Daarnaast is een andere recente ontdekking dat bepaalde bacteriën in je darm stoffen kunnen produceren die de opname van ijzer bevorderen. Sommige bacteriën, voornamelijk van de lactobacillus stammen, kunnen dus daadwerkelijk helpen bij de opname van ijzer. Er is dus een elegante tweerichtingsinteractie tussen je darmen, microbioom en ijzer. Deze interactie kan zowel schadelijk zijn (hoog niet geabsorbeerd ijzergehalte leidt tot darm dysbiose) als gunstig (bacteriën helpen de ijzeropname te bevorderen door de reductie van Fe3+ naar Fe2+ te bevorderen waardoor er beter ijzer wordt geabsorbeerd en minder “vrije” ijzer in je darmen beschikbaar is voor de slechte bacteriën en waardoor minder last heb van constipatie!


De rol van ijzer zouten - hoe je de juiste keuze maakt


Absorptie zit in de kern van het aanvullen van ijzertekorten maar ook van de bijwerkingen in de darmen.


IJzersupplementen zijn niet gemaakt van “vrije” ijzer omdat ijzer een reactief element is. Ze zijn daarom gebonden aan zouten om ijzer minder reactief en stabieler te maken. De vorm van ijzerzout bepaalt hoeveel van het feitelijke elementaire ijzer wordt opgenomen in het lichaam, maar beïnvloedt ook de snelheid waarmee ijzer wordt opgenomen (biologische beschikbaarheid) en de snelheid van gastro-intestinale bijwerkingen.


IJzersulfaat, -fumaraat zijn anorganische zoutvormen die de ijzersuppletie hebben gedomineerd. Deze ijzerzouten, die als doeltreffend werden beschouwd, zijn echter berucht vanwege bijwerkingen zoals constipatie, krampen, misselijkheid en zwarte ontlasting.


IJzerbisglycinaat en -gluconaat zijn een van de modernste zouten die door hun verdraagbaarheid aan populariteit winnen. IJzerbisglycinaat is een zout waar ijzer is gebonden aan het aminozuur glycine en ijzergluconaat is ijzer gebonden aan gluconzuur maar waarbij ijzergluconaat meer zout bevat dan echt ijzer. Wetenschappelijke studies hebben aangewezen dat ijzerblisglycinaat een superieur vorm van ijzer is. Het verhoogt ijzer opname zonder dat het schadelijk is voor de darmen. Niet alleen dat, maar deze ijzervorm maakt het een stabieler ijzer, zodat het niet oxideert (en door oxidatie wordt het ijzer minder biologisch beschikbaar). Omdat het stabieler is, is bewezen dat dit ijzer minder bijwerkingen- die bekend staan bij ijzer suppletie- veroorzaakt.

Wetenschappelijke studies:

Pineda O, Ashmead HD. Effectiveness of treatment of iron-deficiency anemia in infants and young children with ferrous bis-glycinate chelate. Nutrition. 2001;17(5):381-4. doi: 10.1016/s0899-9007(01)00538-8. PMID: 11377157.

Milman N, Byg KE, Bergholt T, Eriksen L. Iron status and iron balance during pregnancy. A critical reappraisal of iron supplementation. Acta Obstet Gynecol Scand. 1999;78(9):749-57. doi: 10.1034/j.1600-0412.1999.780905.x. PMID: 10535322.

Hafeman DM, Sunde RA, Hoekstra WG. Effect of dietary selenium on erythrocyte and liver glutathione peroxidase in the rat. J Nutr. 1974;104(5):580-7. doi: 10.1093/jn/104.5.580. PMID: 4202501

Schümann K, Solomons NW, Romero-Abal ME, et al. Efficacy and tolerability of different iron supplementation regimens in school-aged children in El Alto, Bolivia. Ann Nutr Metab. 2013;62(1):8-16. doi: 10.1159/000343331. Epub 2012 Nov 22. PMID: 23183384.

Stoffel NU, Cercamondi CI, Brittenham G, et al. Iron absorption from oral iron supplements given on consecutive versus alternate days and as single morning doses versus twice-daily split dosing in iron-depleted women: two open-label, randomised controlled trials. Lancet Haematol. 2017;4(11):e524-e533. doi: 10.1016/S2352-3026(17)30180-8. Epub 2017 Sep 22. PMID: 28942089.

Brune M, Rossander L, Hallberg L. Iron absorption and phenolic compounds: importance of different phenolic structures. Eur J Clin Nutr. 1989;43(8):547-57. PMID: 2679707.

Bovell-Benjamin AC, Viteri FE, Allen LH. Iron absorption from ferrous bisglycinate and ferric trisglycinate in whole maize is regulated by iron status. Am J Clin Nutr. 2000 Jun;71(6):1563-9. doi: 10.1093/ajcn/71.6.1563. PMID: 10837299.



NIEUWE VONDST - Innovatief IJzer supplement geformuleerd met de nieuwste wetenschappelijke inzichten

Probiotisch ijzersupplement voor energie en darmcomfort

Baanbrekend ijzer supplement met probiotica en hoge dosis ijzer.

Met lactobacillus fermentum Lactobacillus fermentum IQB2411 en Lactobacillus rhamnosus IQB 2911.

✅ Bevat ijzer bisglycinaat

✅ Verhoogt het ijzergehalte

✅Helpt vermoeidheid te verminderen

✅ Zacht voor de maag

✅Effectief zonder darm ongemakken

✅ Geschikt bij een veganistisch dieet


Interessant bij dit product is dat het probiotica bevat. Volgens wetenschappelijke literatuur kan de stam lactobacillus fermentum de opname van ijzer bevorderen. De lactobacilli zijn overigens een van de belangrijkste bacteriële stammen in de dunne darm.


Nieuwe doseringswijze!

Volgens de makers van het product is het voldoende om om de dag 45mg ijzer in te nemen.

1ste dag ijzer, 2de dag probiotica enzovoort.

Dit zodat je normale ijzer regulerend hormoon (die er voor zorgt dat je NIET te veel ijzer opneemt en dus bijdraagt aan de darm klachten) niet overprikkeld wordt en te veel ijzer opname blokkeert.

Zo kan de ijzer absorptie beter geoptimaliseerd worden en de maag darm klachten verminderd worden.




 

Disclaimer


Dit artikel geeft algemene informatie over gezondheid en aanverwante onderwerpen. De informatie in deze blog is niet bedoeld als medisch advies en is geen vervanging voor professionele medische expertise of behandeling die specifiek is voor u als individu.


Als u of een andere persoon een medisch probleem heeft, dient u uw zorgverlener te raadplegen of een andere professionele medische behandeling te zoeken. Negeer nooit professioneel medisch advies en stel het zoeken nooit uit vanwege iets dat op deze blog of in gelinkt materiaal is gelezen. Als u denkt dat u een medisch noodgeval heeft, bel dan onmiddellijk uw arts of de hulpdiensten.


Comments


bg2_edited.png
Blue Modern Design Twitter Header.png

© 2022 door Microbiome Science Magazine.

DISCLAIMER: DISCLAIMER: DEZE WEBSITE GEEFT GEEN MEDISCH ADVIES
De informatie, inclusief maar niet beperkt tot tekst, afbeeldingen, afbeeldingen en ander materiaal op deze website, is alleen voor informatieve doeleinden. Geen enkel materiaal op deze site is bedoeld als vervanging voor professioneel medisch advies, diagnose of behandeling. Vraag altijd het advies van uw arts of een andere gekwalificeerde zorgverlener als u vragen heeft over een medische aandoening of behandeling en voordat u een nieuw zorgregime onderneemt, en negeer nooit professioneel medisch advies of stel het zoeken uit vanwege iets dat u heeft lees op deze website. RECLAME: Deze website www.microbiome-science-magazine.com kan advertenties bevatten van producten en diensten die door derden worden geleverd. We geven geen verklaringen of garanties over de geschiktheid van dergelijke producten of diensten waarnaar in deze advertenties wordt verwezen voor welk doel dan ook. U dient het privacybeleid en de algemene voorwaarden van dergelijke websites te lezen. Wij hebben geen controle over dergelijke websites, noch over de praktijken van dergelijke websites.

bottom of page