Advertorial
WAT IS GLUTEN
Gluten is een type eiwit dat van nature voorkomt in granen zoals tarwe, gerst en rogge. Het geeft deeg zijn elasticiteit en helpt het rijzen tijdens het bakproces. Gluten wordt ook aangetroffen in veel bewerkte voedingsmiddelen, waaronder brood, pasta en gebak, evenals in sommige non-food producten zoals cosmetica en medicijnen. In de voedingsindustrie wordt gluten vaak gebruikt vanwege zijn unieke eigenschappen. zo kun je met gluten:
Bakken: Gluten zorgt voor de structuur en elasticiteit van deeg, waardoor het luchtig kan worden en een goede textuur krijgt bij het bakken van brood, gebak en andere bakproducten.
Binden: Gluten kan worden gebruikt als bindmiddel in voedingsmiddelen zoals sauzen, soepen en dressings om de consistentie te verbeteren.
Vlees vervangen: Gluten, in de vorm van seitan, kan dienen als basis voor vleesvervangers zoals vegetarische worstjes, hamburgers of nuggets.
Textuur verbeteren: Gluten kan worden gebruikt om de textuur van voedingsmiddelen te verbeteren, bijvoorbeeld om een stevige en elastische structuur aan producten zoals deegwaren of imitatievlees te geven.
DE WERELD VÓÓR GLUTEN
Ongeveer 10,000 jaar geleden hadden wij nog geen gluten. Voor de overgrote meerderheid van onze menselijke evolutie aten wij vooraal glutenvrij! De geschiedenis van de mensheid en de evolutie van coeliakie (een auto immuun ziekte door gluten veroorzaakt) zijn nauw verbonden aan de evolutie van tarwe en gluten.
Ongeveer 10.000 jaar geleden maakte de mens de overgang van een jager-verzamelaar levensstijl naar gevestigde landbouw, wat leidde tot de teelt van gewassen zoals tarwe. Deze agrarische revolutie bracht significante veranderingen teweeg in het menselijke dieet en levensstijl.
Het domesticeren en selectief kweken van tarwerassen gedurende deze periode had als doel de opbrengst van gewassen te verbeteren en het geschikter te maken voor teelt. Gepaard met ontwikkelingen in de voedselverwerking technieken is het mensen dieet dus ook rijker aan gluten geworden. Echter, Ieder mens heeft 25.000 genen en tarwe heeft er meer dan 150.000.
Tarwe presenteert hierdoor een extreem gecompliceerd genetisch doolhof om te ontwarren.
Vandaar dat NIEMAND gluten 100% kan verteren!
Tevens is coeliakie de meest voorkomende genetisch verwante ziekte bij de mens
HOEVEEL GLUTEN IS VEEL?
In Europa is de gemiddelde consumptie van gluten 10 tot 20 gram per dag, waarbij segmenten van de algemene bevolking maar liefst 50 gram dagelijkse gluten of meer consumeren. Bedenk hierbij dat gemiddeld per sneetje brood 4.8g gluten in zit en in een portie pasta ongeveer 6.4 gram.
Eet je 4 sneetjes bij ontbijt en lunch en pasta s’avonds kom je gauw aan 25 gram gluten.
Om in perspectief te brengen, in Europa wordt de wettelijke norm voor het labelen van producten als "glutenvrij" bepaald door de Europese Commissie Verordening (EG) Nr. 41/2009. Volgens deze verordening mogen voedingsmiddelen die als "glutenvrij" worden gelabeld, niet meer dan 20 delen per miljoen (ppm) gluten bevatten. De drempel van 20 ppm wordt als veilig beschouwd voor de overgrote meerderheid van mensen met gluten gerelateerde aandoeningen, waaronder coeliakie. Dit niveau is gebaseerd op wetenschappelijk bewijs en wordt beschouwd als het laagste niveau dat betrouwbaar gemeten kan worden met de huidige testmethoden.
Dus stel met 4 sneetjes brood a 40g (160g) en een pasta portie van 140g = totaal 300g voedsel.
Stel dat je 25 gram gluten hebt in een voedingsmiddel met een totaal gewicht van 300 gram:
Glutengehalte (ppm) = (25 g / 300 g) x 1.000.000
Glutengehalte (ppm) = 83.333 ppm
Maar wat veel is is afhankelijk van jouw situatie. Heb jij er geen last van, dan heb jij veel geluk. Want veel mensen zitten nu eigenlijk in een spectrum van gluten gerelateerde aandoeningen.
HET SPECTRUM VAN GLUTEN AANDOENINGEN
Gluten gerelateerde aandoeningen omvatten een spectrum van verschillende aandoeningen die worden veroorzaakt door een overgevoeligheid of onverdraagzaamheid voor gluten.
Coeliakie
Coeliekie (ook bekend als coeliakie of glutengevoelige enteropathie) is een auto-immuunziekte waarbij het immuunsysteem reageert op gluten en de dunne darm beschadigt. Het immuunsysteem gaat dan gezonde cellen en weefsels in de dunne darm aanvallen. Het is een multi factoriële aandoening waarbij zowel de omgeving als genetica een rol spelen. Mensen met coeliakie hebben genetische hebben de genen HLA DQ2/DQ8-(genen die behoren tot het Human Leukocyte Antigen (HLA)-complex). Epidemiologisch onderzoek voorspelt dat ongeveer 70 miljoen van de wereldbevolking coeliakie zou hebben. De meest voorkomende symptomen van coeliakie zijn vooral darm gerelateerd:
Buikpijn, opgeblazen gevoel, winderigheid, constipatie, diarree
Maar het kan ook manifesteren in onderstaand symptomen die niet darm gerelateerd zijn:
gewichtsverlies
misselijkheid
braken
bloedarmoede
osteoporose.
migraine
gewrichtspijn
jeukende huid
Auto-immuniteit door coeliakie kan ook leiden tot ontsteking van het centrale en perifere zenuwstelsel, orgaan- en gynaecologische aandoeningen zoals onvruchtbaarheid.
Niet-coeliakie gluten sensitiviteit (NCGS):
Niet-coeliakie gluten sensitiviteit (NCGS) is een klinische aandoening die verschilt van coeliakie waarbij mensen symptomen ervaren na het consumeren van gluten, maar geen coeliakie of tarwe-allergie hebben. Het is geen auto-immuun ziekte maar de immuun reacties woorden vooral door ons aangeboren immuun response veroorzaakt.
Het aangeboren immuunsysteem fungeert als een eerste verdedigingslinie tegen potentiële bedreigingen en werkt samen met het verworven immuunsysteem om een effectieve immuunrespons te genereren. Ons immuun systeem ziet onafgebroken gluten als een vijand met als gevolg de activatie van ons immuun strijders waaronder ook antilichamen.
Helaas onthoudt ons immuunsysteem gluten niet waardoor de immuun response bij elk inname van gluten zich herhaalt. Het algemene klinische beeld van deze patiënten is anders dan dat van coeliakie patiënten - meestal minder ernstig. Echter één ding is zeker: ze vertonen min of meer dezelfde gastro-intestinale symptomen als coeliakie zoals buikpijn, opgeblazen gevoel, vermoeidheid, constipatie en diarree.
Tarwe allergie:
Dit is een allergische reactie op de eiwitten in tarwe waaronder ook gluten. Het kan leiden tot symptomen zoals verstopte neus, zwelling van de neusgangen, jeuk in de mond en keel, moeite met ademhalen, huiduitslag en zwelling van de huid, maagkrampen ademhalingsproblemen en in ernstige gevallen anafylaxie. Voedselallergieën veroorzaken een andere immunologische respons dan de respons van coeliakie of gluten sensitiviteit. Mensen met een tarweallergie kunnen ook allergisch zijn voor andere granen zoals gerst, rogge en haver met hetzelfde eiwit.
Hoewel wij al veel weten over coeliakie is er in dit spectrum nog zo veel puzzel stukjes te ontdekken. Maar een ding is wel zeker, ons darmen speelt hier een grote rol.
GLUTEN: EEN PAREL KETTING EN DE “LEKKENDE DARM”
Hoewel de meerderheid van de mensen gluten kan verdragen en veilig kan elimineren, kan niemand het volledig verteren. Studies naar de fysiologische functies van coeliakie tonen aan dat gluten niet volledig worden afgebroken door de darmen. Om gebruik te kunnen maken van het voedsel moeten complexe moleculen zoals eiwitten (onthoud dat gluten een eiwit is) worden afgebroken tot hun bouwstenen, zogenaamd aminozuren.
Zie een eiwit als vergelijkbaar met een parel ketting met een enkele parel als aminozuur, een bouwsteen van eiwit. Onze spijsverteringsenzymen breken de ketting in kleinere stukken die peptiden worden genoemd - kleinere delen van 2 tot meer parels. Ze kunnen vervolgens door de darm worden opgenomen en naar verschillende plaatsen in het lichaam worden getransporteerd om te worden gebruikt als brandstof voor energie of als bouwstenen voor de constructie van andere eiwitten. Alle eiwitten die we binnenkrijgen kunnen volledig worden afgebroken, met uitzondering van één vreemd eiwit dat we pas 10.000 jaar geleden aan onze voeding toevoegden.
JA! Je raadt het goed! Gluten.
Onze darmen laat daarom onverteerde fragmenten van de (gluten) parel ketting achter. Terwijl andere niet gluten peptiden van andere eiwitten in de darm door enzymen in 60 minuten kunnen worden ontmanteld, kunnen die van
gluten de vertering wel 20 uur weerstaan.
De aanwezigheid van deze onverteerde gluten peptiden in de bovenste dunne darm wordt door ons darm immuunsysteem gezien als een potentiële vijand. Onze darmen denken dat het een onderdeel is van een gevaarlijke bacterie. Deze reactie wordt hoogstwaarschijnlijk bij alle mensen opgewekt, maar de meeste mensen kunnen het verdragen.
Zoals je ziet, is de rol van de darm belangrijk. De menselijke darm is een complex orgaan, bekleed met een enkele laag cellen. Het reageert erg op prikkels. Het wordt ook bevolkt door de complexe microbiële partners die veel talrijker zijn dan het aantal cellen in de darmen. Onder normale omstandigheden vormen de darmcellen een strakke maar selectieve barrière die onderscheid kan maken tussen vijanden en vrienden.
Net als in de middeleeuwse stad is er een ophaalbrug die open of dicht kan, 'tight junctions' genaamd, die de doorgang van stoffen in en uit de darm reguleren. Wat nu heel duidelijk wordt, is dat wanneer deze bruggen defect zijn of niet volledig kunnen worden gesloten, waardoor het geen onderscheid kan maken tussen de soorten moleculen die het zal passeren, dat je dan de zogenaamd “lekkende darm" syndroom hebt. Het zal daarom gemakkelijker de doorgang van onvolledig verteerde gluten mogelijk maken. Vandaar het woord "lek". De darmen zijn dus doorlaatbaar, en met de cascade aan immuun reacties blijft de darmen “lekken”. Daarbij wordt je darm steeds zwakker met de gezondheidsconsequenties van dien.
Het microbioom
Het microbioom speelt een belangrijke rol bij het 'lekkende darm'-syndroom. Het microbioom verwijst naar de gemeenschap van micro-organismen, waaronder bacteriën, virussen, schimmels en andere microben, die in onze darmen leven.
Een gezond microbioom helpt de integriteit van de darmwand te behouden en een gezonde darmbarrière te handhaven. Het microbioom produceert stoffen die de darmwand beschermen, zoals slijm en vetzuren. Daarnaast concurreert het microbioom met potentieel schadelijke micro-organismen om ruimte en voedingsstoffen in de darm. Dit helpt de groei van schadelijke bacteriën of pathogenen te beperken.
Bij het 'lekkende darm'-syndroom kan een verstoring van het microbioom ook een rol spelen. Een onbalans in de samenstelling van het microbioom, ook wel dysbiose genoemd, kan leiden tot een verandering in de functie van de darmwand en een verhoogde doorlaatbaarheid veroorzaken. Dit kan bijdragen aan ontsteking en de 'lekkende darm'-syndroom.
💡 Overigens is het bij coeliakie patienten, waar de darmen aangetaste worden, is bekend dat ze een lagere hoeveelheid Lactobacillus- en Bifidobacterium-stammen blijken te hebben.
GLUTEN VRIJHEID
NOOIT MEER GLUTEN! staat ten grondslag van de behandeling van mensen met een vorm van gluten aandoening , van milde gevoeligheid tot coeliakie (de ergste!) Maar we weten dat een glutenvrij dieet niet alleen duur is, maar dat het buitengewoon lastig is om overal 100% gluten te vermijden en dat het altijd moeilijk is geweest om aan speciale diëten te voldoen (meestal 50%).
Tot die tijd is glutenvrij eten de beste keuze, maar er zijn enkele dingen die we nu kunnen doen om de tolerantie te vergroten.
Enzymen:
Gluten-enzymen zijn specifieke enzymen die zijn ontworpen om gluten eiwitten af te breken. Ze kunnen enkele voordelen bieden in bepaalde situaties:
Gluten afbraak: Gluten-enzymen helpen bij het afbreken van gluten eiwitten in kleinere fragmenten, waaronder de fractie (gliadine) (oftewel een paar parels) die verantwoordelijk is voor de immuunreactie bij mensen met coeliakie of gluten sensitiviteit. Door het afbreken van gluten kunnen deze enzymen de hoeveelheid schadelijke gluten peptiden verminderen, wat kan helpen bij het voorkomen van symptomen en schade aan de darmen bij mensen met gluten intolerantie.
Verbeterde verdraagbaarheid: Voor sommige mensen met een gevoeligheid voor gluten of een niet-coeliakie gluten sensitiviteit kunnen gluten-enzymen de verdraagbaarheid van gluten bevattende voedingsmiddelen verbeteren. Hoewel het belangrijk is op te merken dat gluten-enzymen gluten niet volledig kunnen elimineren, kunnen ze helpen bij het verminderen van ongemakken en symptomen na het consumeren van gluten.
Mogelijke bescherming tegen sporen van gluten: In situaties waarin blootstelling aan kleine hoeveelheden gluten onvermijdelijk is, zoals bij kruisbesmetting in restaurants of tijdens het reizen, kunnen gluten-enzymen mogelijk helpen om de impact van de gluten blootstelling te verminderen. Ze kunnen gluten fragmenten afbreken en mogelijk de schadelijke effecten ervan verminderen.
Probiotica:
Om de gezondheid van het microbioom te ondersteunen en mogelijk het 'lekkende darm'-syndroom te verminderen, kan het bevorderen van een gezonde darmflora belangrijk zijn. Een gezonde darmflora is essentieel voor een goed functionerende darmbarrière, omdat de darmbacteriën bijdragen aan de vorming van de slijmlaag en de productie van metabolieten die de darmwand beschermen. Dit kan worden bereikt door een uitgebalanceerd dieet met voldoende vezels en voedingsstoffen, het vermijden van overmatig gebruik van antibiotica indien niet noodzakelijk, het beheersen van stress en het bevorderen van een gezonde levensstijl.
Polyfenolen:
Polyfenolen zijn een groep van natuurlijk voorkomende stoffen die voorkomen in planten. Ze hebben verschillende biologische eigenschappen en worden geassocieerd met diverse gezondheidsvoordelen, waaronder het bevorderen van een gezonde darmflora en het ondersteunen van de darmbarrière.
Wat betreft de afbraak van gluten kunnen polyfenolen verschillende mechanismen hebben die mogelijk bijdragen aan de afbraak of neutralisatie van gluten. Sommige polyfenolen hebben enzym remmende eigenschappen, wat betekent dat ze de werking van enzymen kunnen beïnvloeden die betrokken zijn bij de afbraak van gluten. Dit kan resulteren in een verminderde opname van schadelijke gluten peptiden in de darm.Sommige polyfenolen kunnen ook gluten sequestreren. Het kan gluten peptiden binden of te vangen, waardoor de hoeveelheid van gluten peptiden die door de darmen kunnen passeren. verminderd kunnen worden.
Polyfenolen kunnen ook de groei en diversiteit van gunstige darmbacteriën stimuleren, wat op zijn beurt de darmgezondheid kan bevorderen.
Ontstekingsremmers:
Polyfenolen ook ontstekingsremmende eigenschappen hebben. Ontsteking speelt een rol bij de schade aan de darmbarrière en het 'lekkende darm'-syndroom. Polyfenolen kunnen ontstekingsreacties verminderen door verschillende moleculaire en cellulaire mechanismen te beïnvloeden, waardoor ze indirect kunnen bijdragen aan het behoud van een gezonde darmbarrière.
Palmitoylethanolamide (PEA) is een lichaamseigen stof die betrokken is bij het reguleren van ontstekingsreacties. Het heeft ontstekingsremmende en pijnstillende eigenschappen en kan mogelijk helpen bij het verminderen van darmontstekingen die geassocieerd worden met glutenintolerantie.
TOP 3 GLUTEN AFBRAAK SUPPLEMENTEN
Omdat we al het bovenstaande over gluten hebben onderzocht, hebben wij een top 3 uitgekozen om je te helpen je glutenvrije leven te navigeren.
Wees bewust dat gluten (afbrekend) supplementen geen volledige bescherming bieden tegen gluten en niet geschikt zijn om grote hoeveelheden gluten te consumeren. Voor sommigen met milde sensitiviteit kan het gepaard gaan met gluten inname. Echter bij ernstige intoleranties of coeliakie moeten ze enkel worden gebruikt als een extra voorzorgsmaatregel en ondersteuning naast een strikt glutenvrij dieet.
3. NOW- GLUTEN DIGEST
Bij het kiezen van supplementen voor gluten, zijn er enkele belangrijke factoren waar je op moet letten:
Doelgerichtheid: Zorg ervoor dat het enzymensupplement specifiek is ontworpen om gluten af te breken. Zoek naar enzymen zoals Tolerase® G enzymen die gliadine, het schadelijke eiwit in gluten, kunnen afbreken. Controleer ook of het supplement geschikt is voor mensen met coeliakie of glutenintolerantie. Bijvoorbeeld of het gluten vrij is getest.
Enzymactiviteit: Controleer de enzymactiviteit in het supplement en of ze bewijs hebben van gluten afbraak.
Betrouwbaarheid en kwaliteit: Kies voor enzymensupplementen van gerenommeerde fabrikanten die voldoen aan goede productiepraktijken (GMP) en andere kwaliteitsnormen.
Dosering en gebruiksinstructies: Lees de doseringsaanbevelingen en gebruiksinstructies zorgvuldig door. Zorg ervoor dat je het supplement op de juiste manier inneemt, volgens de aanbevolen dosering en timing. Houd er rekening mee dat enzymensupplementen bedoeld zijn als aanvulling op een glutenvrij dieet en niet als vervanging ervan.
Veiligheid en mogelijke bijwerkingen: Hoewel supplementen over het algemeen als veilig worden beschouwd, kan iedereen anders reageren. Raadpleeg indien nodig een arts of diëtist voordat je een gluten of enzym supplement gebruikt, vooral als je gediagnosticeerd bent met coeliakie of een ernstige gluten intolerantie hebt.
Referenties:
Biesiekierski J. R. (2017). Wat is gluten. Journal of gastroenterology and hepatology, 32 Suppl 1, 78-81. https://doi.org/10.1111/jgh.137032. Van Buiten, C. B., & Elias, R. J. (2021). Gliadine Sequestration as a Novel Therapy for Celiac Disease: A Prospective Application for Polyphenols. International journal of molecular sciences, 22(2), 595. https://doi.org/10.3390/ijms220205953.
Catassi C, Bai JC, Bonaz B, Bouma G, Calabrò A, Carroccio A, Castillejo G, Ciacci C, Cristofori F, Dolinsek J, Francavilla R, Elli L, Green P, Holtmeier W, Koehler P, Koletzko S, Meinhold C, Sanders D, Schumann M, Schuppan D, Ullrich R, Vécsei A, Volta U, Zevallos V, Sapone A, Fasano A. Non-Celiac Gluten sensitivity: the new frontier of gluten related disorders. Nutrients. 2013 Sep 26;5(10):3839-53. doi: 10.3390/nu5103839. PMID: 24077239; PMCID: PMC3820047.
Europese Commissie Verordening (EG) Nr. 41/2009. Beschikbaar op: **https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/?uri=CELEX%3A32009R0041**
Fasano, A. (2021). Gluten Freedom. Wiley
Van Buiten, C. B., Lambert, J. D., & Elias, R. J. (2018). Green Tea Polyphenols Mitigate Gliadin-Mediated Inflammation and Permeability in Vitro. Molecular nutrition & food research, 62(12), e1700879. https://doi.org/10.1002/mnfr.2017008794. Fasano A. (2020). All disease begins in the (leaky) gut: role of zonulin-mediated gut permeability in the pathogenesis of some chronic inflammatory diseases. F1000Research, 9, F1000 Faculty Rev-69. https://doi.org/10.12688/f1000research.20510.15.
Denery-Papini S, Bodinier M, Pineau F, Triballeau S, Tranquet O, Adel-Patient K, Moneret-Vautrin DA, Bakan B, Marion D, Mothes T, Mameri H, Kasarda D. Immunoglobulin-E-binding epitopes of wheat allergens in patients with food allergy to wheat and in mice experimentally sensitized to wheat proteins. Clin Exp Allergy. 2011 Oct;41(10):1478-92. doi: 10.1111/j.1365-2222.2011.03808.x. Epub 2011 Jul 19. PMID: 21771117.
Drago, S., El Asmar, R., Di Pierro, M., Grazia Clemente, M., Tripathi, A., Sapone, A., Thakar, M., Iacono, G., Carroccio, A., D'Agate, C., Not, T., Zampini, L., Catassi, C., & Fasano, A. (2006). Gliadine, zonuline en darmpermeabiliteit: Effects on celiac and non-celiac intestinal mucosa and intestinal cell lines. Scandinavian journal of gastroenterology, 41(4), 408-419. https://doi.org/10.1080/003655205002353346.
Leonard, M. M., Sapone, A., Catassi, C., & Fasano, A. (2017). Coeliakie en Nonceliac Gluten Sensitivity: A Review. JAMA, 318(7), 647-656. https://doi.org/10.1001/jama.2017.97307. Cenit, M. C., Olivares, M., Codoñer-Franch, P., & Sanz, Y. (2015). Intestinale Microbiota en Coeliakie: Oorzaak, Gevolg of Co-Evolutie?. Nutriënten, 7(8), 6900-6923. https://doi.org/10.3390/nu70853148.
Radcliffe, John & Brito, Luiz & Reddivari, Lavanya & Schmidt, Monica & Herman, Eliot & Schinckel, Allan. (2019).A swine model of soy protein–induced food allergenicity: implications in human and swine nutrition, Animal Frontiers, Volume 9, Issue 3, July 2019, Pages 52–59
Commenti