WAT IS GLUTEN
Gluten is een algemene benaming voor de eiwitten in tarwe-, rogge- en gerstekorrels. Het is een complex eiwit, bestaande uit een mengsel van 40 eiwitten waarvan hoofdzakelijk 2 onderdelen: gliadine en glutenine. Deze eiwitten hebben een complexe en resistente structuur die moeilijk af te breken is door de enzymen in onze spijsvertering. Gliadine is het gene die het meest verantwoordelijk is voor de negatieve gezondheidseffecten van gluten. Gluten is onmisbaar in de voedingsindustrie, omdat het helpt de elasticiteit en vorm van levensmiddelen te behouden door de textuur, de vochtigheid en de smaak van het voedsel te verbeteren.
WAAR ZIT GLUTEN IN:
Brood
Koekjes en taarten
Pasta
Noedels
Granen en muesli
Sauzen en dressings
Croutons
AFBRAAK VAN GLUTEN
Spijsverteringsenzymen in de darmen spelen een cruciale rol bij het afbreken en verteren van voedsel. Ze worden geproduceerd door verschillende organen, zoals de alvleesklier en de dunne darm, en spelen een rol bij de afbraak van koolhydraten, eiwitten en vetten.
Eiwitvertering begint in de maag met de werking van het enzym pepsine, dat eiwitten afbreekt tot kleinere peptide ketens (kleinere delen). In de dunne darm worden deze peptide ketens verder afgebroken door enzymen zoals trypsine, chymotrypsine en elastase, geproduceerd door de alvleesklier.
Uiteindelijk worden de peptiden afgebroken tot individuele aminozuren die kunnen worden opgenomen door de darmwand. Spijsverteringsenzymen verteren gluten wel, maar door het grote proline gehalte van gliadine zijn deze enzymen niet volledig in staat gluten in de darm te verteren tot kleinere moleculen (aminozuren). Door de onvolledige vertering van gluten in de dunne darm kan een reeks ontstekingsreacties optreden die leiden tot een verhoogde darm permeabiliteit (darm doorlaatbaarheid), die de darmbarrière beschadigt en daardoor een invloed heeft op de kracht van onze darmen.
Gluten is moeilijk te verteren voor sommige mensen vanwege de specifieke eigenschappen van gluten en de enzymen die betrokken zijn bij de spijsvertering. Het spijsverteringsenzym dat een belangrijke rol speelt bij de afbraak van gluten is bekend als tissue transglutaminase (tTG). Dit enzym is verantwoordelijk voor het afbreken van gliadine in kleinere fragmenten. Bij mensen met coeliakie of een gluten intolerantie kan het immuunsysteem een abnormale reactie op gluten hebben, waarbij het immuunsysteem tTG als een bedreiging ziet en antilichamen produceert tegen tTG en de afgebroken gliadine fragmenten. Dit veroorzaakt ontstekingsreacties in de darmen en schade aan de dunne darmwand.
Daarnaast hebben mensen een variatie in de hoeveelheid en activiteit van het enzym tTG, waardoor sommige mensen gluten minder efficiënt kunnen afbreken. Hierdoor blijven de grote gliadine-eiwitten langer aanwezig in het spijsverteringskanaal en kunnen ze schade veroorzaken bij mensen die gevoelig zijn voor gluten.
GLUTEN GERELATEERDE AANDOENINGEN
Er is nog steeds veel verwarring onder mensen over gluten gerelateerde aandoeningen.
Coeliakie en tarweallergie worden gereguleerd door het immuunsysteem en de diagnose wordt gesteld door serologische (bloed) resultaten.
A. Coeliakie
Coeliekie (ook bekend als coeliakie of glutengevoelige enteropathie): Coeliakie is een auto-immuunziekte waarbij het immuunsysteem reageert op gluten en de dunne darm beschadigt. Het immuunsysteem gaat dan gezonde cellen en weefsels in de dunne darm aanvallen. Het is een multifactoriële aandoening waarbij zowel de omgeving als genetica een rol spelen. Mensen met coeliakie hebben genetische varianten die coderen voor de HLA DQ2/DQ8-genen (genen die behoren tot het Human Leukocyte Antigen (HLA)-complex). Epidemiologisch onderzoek voorspelt dat ongeveer 70 miljoen van de wereldbevolking coeliakie zou hebben.
De meest voorkomende symptomen van coeliakie zijn zowel darm gerelateerd zijn:
Buikpijn, opgepbazen gevoel, winderigheid, constipatie, diarree
Maar het kan ook manifesteren in onderstaand symptomen. ook:
gewichtsverlies
misselijkheid
braken
bloedarmoede
osteoporose.
migraine
gewrichtspijn
Jeukende huid
Auto-immuniteit door coeliakie kan ook leiden tot ontsteking van het centrale en perifere zenuwstelsel, orgaan- en gynaecologische aandoeningen zoals onvruchtbaarheid.
Coeliakie wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van specifieke antilichamen zoals: anti-tissue transglutaminase (tTG) die belangrijk zijn voor het afbreken van gluten in de darmen.
B. Niet-coeliakie gluten sensitiviteit (NCGS):
Niet-coeliakie gluten sensitiviteit (NCGS) is een klinische aandoening die verschilt van coeliakie waarbij mensen symptomen ervaren na het consumeren van gluten, maar geen coeliakie of tarwe-allergie hebben. Ons immuun systeem ziet onafgebroken gluten als een vijand met als gevolg de activatie van ons immuun strijders waaronder ook antilichamen. Helaas onthoudt ons lichaam gluten niet waardoor de immuun response bij elk inname van gluten zich herhaalt. Het algemene klinische beeld van deze patiënten is anders dan dat van coeliakie patiënten - meestal minder ernstig. Echter één ding is zeker: ze vertonen min of meer dezelfde gastro-intestinale symptomen als coeliakie zoals buikpijn, opgeblazen gevoel, vermoeidheid, constipatie en diarree.
Diagnose
De diagnose blijft moeilijk bij gluten sensitiviteit omdat mensen die aan NCGS lijden een heterogene groep vormen, er geen typische bloed- of biomarker bestaat (biologische markers die aan kunnen geven dat iemand ziek is, die kunnen voorspellen hoe ernstig een ziektebeloop zal zijn, of die laten zien of een behandeling werkt of niet). Het kan ook niet in verband worden gebracht met alleen genetische aanleg want slechts 50% van de NCGS patienten de typische coeliakie gen HLADQ2/DQ8 heeft.
Een manier om NCGS te diagnosticeren is door middel van uitsluiten.
Geen coeliakiemarkers (meestal worden ze getest voor coeliakie
Negatieve Immunoglobuline E (IgE is een antilichaam dat meestal gebruikt wordt als marker bij (voedsel)allergieën)
Geen problemen van de darmvlokken - zien de darmen er nog normaal uit
Door gluten volledig uit het dieet te elimineren, de symptomen te controleren en vervolgens weer gluten in het dieet toe te voegen om te bepalen of de symptomen terugkeren (ook wel de "open challenge" genoemd).
C. Tarwe-allergie:
Dit is een allergische reactie op de eiwitten in tarwe waaronder ook gluten. Het kan leiden tot symptomen zoals verstopte neus, zwelling van de neusgangen, jeuk in de mond en keel, moeite met ademhalen, huiduitslag en zwelling van de huid, maagkrampen ademhalingsproblemen en in ernstige gevallen anafylaxie. Voedselallergieën veroorzaken een andere immunologische respons die acuut is dan de respons die het gevolg is van coeliakie of gluten sensitiviteit. Mensen met een tarweallergie kunnen ook allergisch zijn voor andere granen zoals gerst, rogge en haver met hetzelfde eiwit.
THERAPIE
Coeliakie & Gluten sensitiviteit: vermijd alle voedingsmiddelen die gluten bevatten.
Bruine, zwarte of wilde rijst, quinoa, amarant, pure boekweit, maïs, maïsmeel, popcorn, glutenvrije haver, sorghum en teff zijn toegestaan.
Tarwe-allergie: blijf uit de buurt van alle voedingsmiddelen die tarwe bevatten. Voedsel dat geen tarwe bevat, kan tijdens de productie besmet raken.
Er is geen effectieve of goedgekeurde behandeling voor coeliakie en gluten sensitiviteit, behalve een strikte naleving van een glutenvrij dieet, dat moeilijk vol te houden is in professionele of sociale omgevingen. Bovendien hebben veel patiënten met coeliakie een actieve ziekte ondanks het volgen van een dieet vanwege een hoge gevoeligheid voor sporen van gluten. Daarom zijn er dringend veilige farmacologische behandelingen nodig die het glutenvrije dieet aanvullen. Orale enzymtherapie, waarbij gebruik wordt gemaakt van gluten afbrekende enzymen, is een veelbelovende therapeutische benadering. Voorwaarde is dat dergelijke enzymen werkzaam zijn in de maag en de darmen, snel de immuun cel activerende gluten peptiden neutraliseren en veilig zijn voor menselijke consumptie.
Enzymen:
Gluten-enzymen zijn specifieke enzymen voor het afbreken van gluten-eiwitten. Ze hebben voordelen in specifieke gevallen:
Gluten-afbraak: Deze enzymen breken gluten-eiwitten, inclusief de gliadine fractie die immuunreacties veroorzaakt bij coeliakie of gluten gevoeligheid. Hierdoor verminderen ze schadelijke gluten-peptiden, voorkomen symptomen en darmbeschadiging bij gluten intolerantie.
Betere tolerantie: Bij sommigen met gevoeligheid voor gluten of niet-coeliakie gluten gevoeligheid, verbeteren gluten-enzymen de vertering van gluten-bevattende voeding. Ze elimineren gluten niet volledig, maar verminderen wel ongemak en symptomen na gluten consumptie.
Mogelijke bescherming tegen sporen: Bij onvermijdelijke blootstelling aan kleine gluten hoeveelheden, zoals kruisbesmetting in restaurants of reizen, helpen gluten-enzymen mogelijk de effecten te verminderen. Ze breken gluten fragmenten af en verminderen potentieel schadelijke effecten.
Probiotica:
Om de gezondheid van het microbioom te ondersteunen kan het bevorderen van een gezonde darmflora belangrijk zijn. Een gezonde darmflora is essentieel voor een goed functionerende darmbarrière, omdat de darmbacteriën bijdragen aan de vorming van de slijmlaag en de productie van metabolieten die de darmwand beschermen. Dit kan worden bereikt door een uitgebalanceerd dieet met voldoende vezels en voedingsstoffen, het vermijden van overmatig gebruik van antibiotica indien niet noodzakelijk, het beheersen van stress en het bevorderen van een gezonde levensstijl.
Recent onderzoek suggereert dat het microbioom een rol speelt bij het ontstaan van coeliakie en gluten sensitiviteit, met verhoogde ontstekingsmoleculen die bijdragen aan de lekkende darm en de ervaren symptomen zoals pijn, opgeblazen gevoel, diarree, constipatie, winderigheid bij blootstelling aan gluten . In dit in vitro onderzoek is aangetoond dat het toevoegen van Bifidobacterium breve en longum aan een glutenvrij dieet gunstig kan zijn vanwege hun vermogen om gluten te 'voor verteren'.
WAAR JE OP MOET LETTEN
Er zijn verschillende opties beschikbaar op de markt.
Bij het kiezen van supplementen voor gluten, zijn er enkele belangrijke factoren waar je op moet letten:
Doelgerichtheid: Zorg ervoor dat het enzymen supplement specifiek is ontworpen om gluten af te breken. Zoek naar enzymen zoals Tolerase® G enzymen die gliadine, het schadelijke eiwit in gluten, kunnen afbreken. Controleer ook of het supplement geschikt is voor mensen met coeliakie of gluten intolerantie. Bijvoorbeeld of het gluten vrij is getest.
Enzymactiviteit: Controleer de enzymactiviteit in het supplement en of ze bewijs hebben van gluten afbraak.
Betrouwbaarheid en kwaliteit: Kies voor enzymen supplementen van gerenommeerde fabrikanten die voldoen aan goede productiepraktijken (GMP) en andere kwaliteitsnormen.
Andere ingrediënten: Enzymen kunnen effectief zijn maar het is van belang om ook te kijken of supplementen waardevolle ingrediënten bevatten die mogelijk een completere werking heeft voor gluten afbraak en darm conditie.
Top 3 Gluten afbraak supplementen
Wij hebben een aantal beschikbare supplementen onderzocht. Hierbij vindt je ons top producten.
Wees bewust dat gluten (afbrekend) supplementen geen volledige bescherming bieden tegen gluten en niet geschikt zijn om grote hoeveelheden gluten te consumeren. Voor sommigen met milde sensitiviteit kan het gepaard gaan met gluten inname. Echter bij ernstige intoleranties of coeliakie moeten ze enkel worden gebruikt als een extra voorzorgsmaatregel en ondersteuning naast een strikt glutenvrij dieet.
Raadpleeg indien nodig een arts of diëtist voordat je een gluten of enzym supplement gebruikt, vooral als je gediagnosticeerd bent met coeliakie of een ernstige gluten intolerantie hebt.
WAAROM WIJ HET GOED VINDEN
• Tot nu toe het meest innovatief product op de markt met goede ingrediënten die bijdragen aan de gezondheid van mensen met gluten sensitiviteit, zoals bijv. Vitamine A en D waar deze mensen tekort aan komen doordat de darmen het niet meer zo goed kunnen opnemen.
• Synergistisch werking van ingrediënten van gluten afbraak tot het remmen van ontstekingen in de darmen .
WAAROM WIJ HET GOED VINDEN
• Tolerase®G is een prolyl oligopeptidase enzyme wat aangetoond heeft te helpen bij het afbreken van specifiek het prolinegehalte (datgene die het lichaam het moeilijkst kan verteren) . Het breekt gluten af zowel in de maag als de darmen.
• Tolerase®G heeft aangetoond dat het beter gluten kan afbreken dan andere enzym bevattend producten.
WAAROM WIJ HET GOED VINDEN
• DPP-IV enzyme is wellicht geen Tolerase®G maar valt als een goed alternative voor mensen die naar iets voordeliger op zoek zijn.
• De aanvullende spijsverteringsenzymen is over het algemeen goed ter ondersteuning van de normale functie van de spijsvertering. Echter ben je op zoek naar iets wat specifiek voor gluten kun je beter een van bovenstaand kiezen.
Andere merken:
Glutazyme
Gluteostop
Intoleran
Gluten Digest
Gluterase
Referenties:
Biesiekierski J. R. (2017). Wat is gluten. Journal of gastroenterology and hepatology, 32 Suppl 1, 78-81. https://doi.org/10.1111/jgh.137032. Van Buiten, C. B., & Elias, R. J. (2021). Gliadine Sequestration as a Novel Therapy for Celiac Disease: A Prospective Application for Polyphenols. International journal of molecular sciences, 22(2), 595. https://doi.org/10.3390/ijms220205953.
Catassi C, Bai JC, Bonaz B, Bouma G, Calabrò A, Carroccio A, Castillejo G, Ciacci C, Cristofori F, Dolinsek J, Francavilla R, Elli L, Green P, Holtmeier W, Koehler P, Koletzko S, Meinhold C, Sanders D, Schumann M, Schuppan D, Ullrich R, Vécsei A, Volta U, Zevallos V, Sapone A, Fasano A. Non-Celiac Gluten sensitivity: the new frontier of gluten related disorders. Nutrients. 2013 Sep 26;5(10):3839-53. doi: 10.3390/nu5103839. PMID: 24077239; PMCID: PMC3820047.
Barbaro, M. R., Cremon, C., Stanghellini, V., & Barbara, G. (2018). Recent advances in understanding non-celiac gluten sensitivity. F1000Research, 7, F1000 Faculty Rev-1631.
Pasquale Mansueto MD , Aurelio Seidita MD , Alberto D’Alcamo MD & Antonio Carroccio MD (2014). Non-Celiac Gluten Sensitivity: Literature
Cárdenas-Torres, F.I.;Cabrera-Chávez, F.; Figueroa-Salcido,O.G.; Ontiveros, N. Non-Celiac Gluten Sensitivity: An Update.Medicina 2021, 57, 526.
Hollon, J., Puppa, E. L., Greenwald, B., Goldberg, E., Guerrerio, A., & Fasano, A. (2015). Effect of gliadin on permeability of intestinal biopsy explants from celiac disease patients and patients with non-celiac gluten sensitivity. Nutrients, 7(3), 1565–1576
Leonard, M. M., Sapone, A., Catassi, C., & Fasano, A. (2017). Celiac Disease and Nonceliac Gluten Sensitivity: A Review. JAMA, 318(7), 647–656. https://doi.org/10.1001/jama.2017.9730
Europese Commissie Verordening (EG) Nr. 41/2009. Beschikbaar op: **https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/?uri=CELEX%3A32009R0041**
Fasano, A. (2021). Gluten Freedom. Wiley
Van Buiten, C. B., Lambert, J. D., & Elias, R. J. (2018). Green Tea Polyphenols Mitigate Gliadin-Mediated Inflammation and Permeability in Vitro. Molecular nutrition & food research, 62(12), e1700879. https://doi.org/10.1002/mnfr.2017008794. Fasano A. (2020). All disease begins in the (leaky) gut: role of zonulin-mediated gut permeability in the pathogenesis of some chronic inflammatory diseases. F1000Research, 9, F1000 Faculty Rev-69. https://doi.org/10.12688/f1000research.20510.15.
Denery-Papini S, Bodinier M, Pineau F, Triballeau S, Tranquet O, Adel-Patient K, Moneret-Vautrin DA, Bakan B, Marion D, Mothes T, Mameri H, Kasarda D. Immunoglobulin-E-binding epitopes of wheat allergens in patients with food allergy to wheat and in mice experimentally sensitized to wheat proteins. Clin Exp Allergy. 2011 Oct;41(10):1478-92. doi: 10.1111/j.1365-2222.2011.03808.x. Epub 2011 Jul 19. PMID: 21771117.
Drago, S., El Asmar, R., Di Pierro, M., Grazia Clemente, M., Tripathi, A., Sapone, A., Thakar, M., Iacono, G., Carroccio, A., D'Agate, C., Not, T., Zampini, L., Catassi, C., & Fasano, A. (2006). Gliadine, zonuline en darmpermeabiliteit: Effects on celiac and non-celiac intestinal mucosa and intestinal cell lines. Scandinavian journal of gastroenterology, 41(4), 408-419. https://doi.org/10.1080/003655205002353346.
Leonard, M. M., Sapone, A., Catassi, C., & Fasano, A. (2017). Coeliakie en Nonceliac Gluten Sensitivity: A Review. JAMA, 318(7), 647-656. https://doi.org/10.1001/jama.2017.97307. Cenit, M. C., Olivares, M., Codoñer-Franch, P., & Sanz, Y. (2015). Intestinale Microbiota en Coeliakie: Oorzaak, Gevolg of Co-Evolutie?. Nutriënten, 7(8), 6900-6923. https://doi.org/10.3390/nu70853148.
Radcliffe, John & Brito, Luiz & Reddivari, Lavanya & Schmidt, Monica & Herman, Eliot & Schinckel, Allan. (2019).A swine model of soy protein–induced food allergenicity: implications in human and swine nutrition, Animal Frontiers, Volume 9, Issue 3, July 2019, Pages 52–59
Fasano, A. (2021). Gluten Vrijheid. Wiley
Wei G, Helmerhorst EJ, Darwish G, Blumenkranz G, Schuppan D. Glutenafbrekende enzymen voor de behandeling van coeliakie. Voedingsstoffen. 15 juli 2020;12(7):2095. doi: 10.3390/nu12072095. PMID: 32679754; PMCID: PMC7400306.
3.Sapone, A., Bai, J.C., Ciacci, C. et al.Spectrum of gluten-related disorders: consensus on new nomenclature and classification. BMC Med **10,**13 (2012).
Commentaires